Τι συμβαίνει με τις συμβάσεις παραχώρησης

Αφιέρωμα: Διόδια – το νέο χαράτσι

Από το Ριζοσπάστη. Διαβάστε επίσης και τις αλλαγές που ετοιμάζουν στις συμβάσεις παραχώρησεις.

Τι συμβαίνει με τις συμβάσεις παραχώρησης

Οι αυξήσεις στην τιμή των διοδίων, που από το 2008 έως σήμερα ξεπερνούν ακόμη και τα 400% σε ορισμένες κατηγορίες οχημάτων, είναι αποτέλεσμα της πολιτικής των περιβόητων «συμβάσεων παραχώρησης», τύπου ΣΔΙΤ, που προετοίμασε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και υπέγραψε η κυβέρνηση της ΝΔ, ενώ τα δύο αυτά κόμματα τις ψήφισαν από κοινού στη Βουλή (την τελευταία ψήφισε και ο ΛΑ.Ο.Σ.).

Με τις συμβάσεις αυτές, οι κατασκευαστικοί όμιλοι, ενώ συμβάλλουν με 5% έως 8,5% στην κατασκευή των έργων, θα τα εκμεταλλεύονται για τουλάχιστον 30 χρόνια. Και η ελάχιστη όμως αυτή χρηματοδοτική τους συμβολή στα έργα είναι αμφισβητήσιμη, καθώς αυτή υπερκαλύπτεται από τις εισπράξεις των διοδίων – και μάλιστα αυξημένων – που τους παραδόθηκαν προκαταβολικά! Δηλαδή, υπάρχουν περιπτώσεις που τα χρήματα που βάζουν οι κοινοπραξίες για να ξεκινήσουν τα έργα προέρχονται από την προκαταβολική είσπραξη διοδίων από τους χρήστες των οδικών αξόνων! Ετσι έχει γίνει στην ΙΟΝΙΑ ΟΔΟ, στην Κορίνθου – Τρίπολης – Καλαμάτας, στην Ελευσίνας – Κορίνθου – Πατρών – Πύργου και στην εθνική οδό Κλειδί Ημαθίας – Ράχες Φθιώτιδας…

Ας δούμε μερικά παραδείγματα ακόμα:

1. Στη «σύμβαση παραχώρησης» για το τμήμα Κόρινθος – Τρίπολη – Καλαμάτα – Σπάρτη, σε ένα κατασκευαστικό – μελετητικό κόστος 882,2 εκατ. ευρώ, η ίδια συμμετοχή της κοινοπραξίας είναι μόνο 55 εκατ. ευρώ, δηλαδή 6,2%, και άλλα 50 εκατ. ευρώ, που αποτελούν το μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας…

2. Στο τμήμα Ελευσίνα – Κόρινθος – Πάτρα – Πύργος – Τσακώνα, οι ιδιώτες θα καταβάλουν περίπου 240 εκατομμύρια ή το 8,5% του συνόλου του κόστους του έργου, εκ των οποίων μάλιστα τα 100 εκατομμύρια θα αποτελέσουν μετοχικό κεφάλαιο. Ουσιαστικά, δηλαδή, αν αφαιρεθούν και αυτά, τότε η συμμετοχή του ιδιώτη σ’ αυτό το έργο θα είναι 4,3%!

Επιπλέον, οφείλουμε να πούμε ότι οι ιδιωτικοί όμιλοι έχουν λάβει τα τραπεζικά δάνεια καταθέτοντας ως εγγύηση πάλι τα προσδοκώμενα έσοδα από τα χαράτσια των διοδίων που πληρώνει ο λαός.

Τι πληρώνουν οι εργαζόμενοι

Αντίθετα, το Δημόσιο, δηλαδή οι εργαζόμενοι και τα άλλα λαϊκά στρώματα, αναλαμβάνουν:

• Τη χρηματοδότηση με «ζεστό» χρήμα (από τον κρατικό προϋπολογισμό και επιδοτήσεις της ΕΕ) του 30% έως και του 35% του κόστους των έργων. Για παράδειγμα, για τον άξονα Κόρινθος – Τρίπολη – Καλαμάτα – Σπάρτη το Δημόσιο θα καταβάλει 330 εκατ. ευρώ, δηλαδή το 37% του συνολικού κατασκευαστικού κόστους (882 εκατ. ευρώ). Για την Ιόνια Οδό το Δημόσιο καταβάλλει 330 εκατ. ευρώ, δηλαδή το 29,5% του συνολικού κόστους (1.120 εκατ. ευρώ).
• Την παράδοση έργων που κατασκευάστηκαν πρόσφατα ή ακόμη κατασκευάζονται ύψους άνω των 2 δισ. ευρώ. Μόνο το πέταλο του Μαλιακού, που παραδίδεται τμηματικά στους ομίλους οι οποίοι από τον περασμένο Νοέμβρη έβαλαν και εκεί τον πρώτο σταθμό διοδίων (στο ύψος της Αγίας Τριάδας), θα στοιχίσει τελικά στον ελληνικό λαό πάνω από 800 εκατ. ευρώ. Επίσης: Για λογαριασμό του ομίλου της Ιονίας Οδού κατασκευάζονται οι παρακάμψεις Αγρινίου, τμήματα του Μαλιακού και το έργο Σχηματάρι – Χαλκίδα, με συνολικό κόστος που υπερβαίνει τα 400 εκατ. ευρώ. Για λογαριασμό του ομίλου στην οδό Κόρινθος – Τρίπολη – Καλαμάτα – Σπάρτη κατασκευάζονται τα τμήματα Σήραγγα Ραψομάτη – Λεύκτρο και Παραδείσια – Τσακώνα. Μόνο το τελευταίο κοστίζει 110 εκατ. ευρώ.
• Τις απαλλοτριώσεις, το ύψος των οποίων αναμένεται να ξεπεράσει τα 1,5 δισ. ευρώ.
• Σε μερικές συμβάσεις, εκτός όλων των άλλων, παρέχονται και επιδοτήσεις λειτουργίας, δηλαδή εγγυήσεις κερδοφορίας προς τις κοινοπραξίες! Για παράδειγμα, αυτό συμβαίνει στον άξονα Κεντρικής Ελλάδας (η συνολική επιδότηση μπορεί να φτάσει και τα 400 εκατ. ευρώ) και Τρίπολης – Καλαμάτας – Σπάρτης (132 εκατ. ευρώ).